Bu açık kaynaklı bir katkıdır. Berlin yayınevi, ilgilenen herkese, ilgili içeriğe ve profesyonel kalite standartlarına sahip metinler sunma fırsatı sunuyor.
Rusya'nın artan toprak kazanımlarıyla birlikte ateşkes ve barış müzakerelerine duyulan ihtiyaç her zamankinden daha acil.
Barış görüşmeleri başladıktan sonra, savaş bittikten sonra her iki tarafın işlediği insan hakları ihlallerine nasıl müdahale edilmesi gerektiği sorusunun yanıtlanması gerekiyor: Ulusal veya uluslararası mahkemelerde cezalandırmanın alternatifi bir tür hakikatin ortaya çıkarılması mı? Güney Afrika modeline dayalı komisyon Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu dikkate almak?
Açık kaynak
Bülten
Kayıt olduğunuz için teşekkürler.
E-postayla bir onay alacaksınız.
Barış müzakereleri başlangıçta toprak iddialarıyla ilgili olsa da, bir noktada çatışmanın sonunda her iki tarafın savaş sırasında işlediği insan hakları ihlalleriyle nasıl başa çıkılacağıyla da ilgili olmalıdır.
O kadar çok suç işlendi ki kapsamlı bir ceza beklenemez. Sistematik suçların kovuşturulmaması anlamına gelen genel afların uluslararası hukuk açısından kabul edilemez olması muhtemeldir.
1998: Güney Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela, TRC'nin nihai raporunu aldıktan sonra Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu (TRC) Başkanı Başpiskopos Desmond Tutu'yu tebrik etti.Anka Ajans Uluslararası/imago
Eski Güney Afrika anayasa yargıcı ve apartheid rejiminin zulmü altındaki Albie Sachs, Ukrayna ihtilafıyla ilgili gelecekteki barış sürecinde bir hakikat komisyonuna rol vermenin erken görünebileceğini belirtti.
Aynı zamanda, Güney Afrika hakikat komisyonunu düşünmenin, onunla uzlaşmaya yönelik bu tür yapıların farklı koşullar altında nasıl işlediğine dair önemli bilgiler sağladığını da açıkça belirtiyor. Zamanı geldiğinde, bu ön değerlendirmeler uzlaşmayı, gerçeği bulmayı ve faillerin sorumluluğunu üstlenmeyi amaçlayan bir barış sürecinin gerçekleşmesine yardımcı olabilir.
Güney Afrika Hakikat Komisyonu bir model olarak mı?
1990'larda Güney Afrika, ciddi insan hakları ihlallerinin faillerine tam itiraf karşılığında teklifte bulunmaya karar verdi (Tam açıklama) Suçun saikinin siyasi olması halinde kapsamlı cezai ve hukuki afların uygulanması. Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu Af Komitesi önündeki kamuya açık duruşmalarda suçlarını veya suça katılımlarını açıklamak zorunda kaldılar. Bu af, 1994 yılında Nelson Mandela'nın başkanlığına barışçıl bir geçişin bedeliydi.
Kapsamlı bir af ilk bakışta okuyucuya haksızlık gibi görünebilir. Dünya çapında mağdurların çıkarları üzerine yapılan araştırmaların ortaya çıkardığı şey pek bilinmiyor: Mağdurlar genellikle, faili cezalandırmaktan çok, olanlarla ilgili gerçeğin ortaya çıkarılmasına ve failin işlediği suç(lar)ın sorumluluğunu üstlendiğini görmeye daha fazla değer verir. Albie Sachs, Güney Afrika'da yeni anayasanın genel oy hakkıyla birlikte oluşturulup uygulanmasının mağdurlar için gerçek tazminat olduğuna bile inanıyor.
Haberlerde her akşam beş dakika Hakikat Komisyonu duruşmalarına ayrılıyordu. Hem mağdurlar hem de failler sadece komisyon önünde değil, tüm ulus önünde ifade verdi. Bu şekilde yeni bir tarihi gerçeğin yazılabileceği de söyleniyor.
Adolf Eichmann Kudüs'teki duruşması sırasındaEverett Koleksiyonu/imago
Benzer şekilde, 1961'de Kudüs'te gerçekleşen Eichmann davasının dünya çapında radyo ve televizyonlarda yayınlanmasının, özellikle tanık ifadelerinin, Holokost'la hesaplaşmaya önemli katkı sağladığı söyleniyor. Hatta İsrailli tarihçi Tom Segev, bu sürecin İsrailliler için tedavi edici bir etki yarattığını ve Nazi suçlarının kurumsallaşmış, kolektif bir şekilde işlenmesini mümkün kıldığını düşünüyor.
Apartheid rejiminin 1990'lı yıllara kadar yayınladığı birçok efsane, faillerin af duruşmalarında fiilen işledikleri suçların ayrıntılarını ortaya çıkarmalarının ardından, özellikle medya aracılığıyla düzeltildi. Koşulları karşılayan başvuru sahiplerinin çoğu, eylemleri nedeniyle af aldı. Ancak suçun genellikle siyasi bir nedeni yoktu: Hapishanede bulunan ve kaybedecek hiçbir şeyi olmayan birçok siyahi af için başvurdu. Ancak suçları apartheid rejimine karşı direniş eylemlerinin bir parçası olarak işlenmedi.
Ayrıca 21.297 mağdur, acı hikayelerini yazılı olarak, 2.000'den fazla mağdur ise sözlü ve kamuya açık olarak anlatabildi. Oldukça onurlu bir atmosferde, her kökenden mağdur, katlanmak zorunda kaldıkları ciddi insan hakları ihlallerini bildirdi. Yaşlı bir kadın, Şubat 1997'de Cradock'ta yapılan bir duruşmada, bugün burada, bu komisyon önünde ifade verebilecek olmanın, ona insan olarak onurunu geri kazandırdığını söyledi. Tüm kurbanlara bir yorgan verildi (“daha kısa”) duruşma öncesinde, sırasında ve sonrasında kendisine eşlik eden kişiler.
Hakikat Komisyonu, mağdur ve fail duruşmalarının yanı sıra basın, iş dünyası, ordu, kiliseler, sağlık hizmetleri, cezaevi sistemi ve siyasi partilerden temsilcileri de dinledi. Bu, bireysel insan hakları ihlallerinin meydana gelebileceği genel atmosfer konusunda bu kurumların kapsamlı sorumluluğunu ele alıyordu.
Bir barış komisyonu aracılığıyla barışı mı teşvik ediyorsunuz?
Savaşta ilk ölenin hakikat olduğu söylenir. Savaşın bitiminden sonra her iki tarafın da gerçekleştirdiği ciddi insan hakları ihlallerinin yani “renk körü”nün aydınlatılması ve gerçeğin ortaya çıkarılması daha da önem kazanmaktadır. Ukrayna, 2022 baharında Rus vatandaşlarına karşı ceza davaları açmaya başladı. Duruşma sırasında itirafta bulunan, yetkililerle işbirliği yapan, hatta bazıları teslim olan ve pişmanlıklarını dile getiren Rus askerlerine verilen yüksek cezalar özellikle sorunlu.
Ukrayna mahkemesinde bir Rus askeriOleksii Chumachenko/imago
Ukraynalı askerlere yönelik soruşturmalar başlangıçta yürütüldü ancak daha fazla sürdürülmedi. Belki de devam eden bir askeri çatışma sırasında kişinin kendi yurttaşlarına karşı mahkumiyetle sonuçlanan soruşturmalar başlatması çok fazla şey istemektir. Ancak olup bitenlerle gerçek anlamda yüzleşmenin önemli olduğuna inanan herkes, en geç çatışmanın sona ermesinden sonra, herhangi bir milletin lehine veya aleyhine olmayan kapsamlı bir hukuki yaklaşım doğrultusunda çalışmalıdır.
Bunun hakkını vermenin en iyi yolu bir hakikat komisyonu kurmaktır; bu durumda buna barış komisyonu denmesi daha doğru olur çünkü bu iki bağımsız devlet arasındaki bir çatışmayla ilgilidir. Komisyonun eşit sayıda Ukrayna ve Rus vatandaşından oluşması önemlidir. Komisyon ve komitelerin uluslararası uzmanlar tarafından yönetilmesi gerekiyor.
Komisyonun bireysel af çıkarma yeteneği özel bir öneme sahip olacaktır. Bunu yapabilmek için, af sağlanmasına ilişkin belirli koşulların önceden, ideal olarak barış görüşmeleri sırasında belirlenmesi gerekir. Böyle bir barış komisyonu esasen hukuki bir soruşturmanın öncesinde gerçekleşecektir. Af fırsatından yararlanamayan ve eylemlerinin sorumluluğunu üstlenmeyen kişilere daha sonra mahkeme tarafından sorumluluk verilmesi gerekmektedir. Güney Afrika örneği, af başvurularının ancak daha sonra kovuşturmayla ilgili ciddi bir korku olması durumunda yapıldığını göstermiştir.
Mağdurların çıkarlarına saygı
Mağdurlar, af duruşmalarından bağımsız olarak, psikologların eşliğinde ve gözetiminde hikayelerini kamuya açık ve onurlu bir şekilde anlatabilmelidir. Mağdurlar özel bir fondan tazminat almalıdır (halk fonu) almak. Savaştan özellikle yararlananların, özellikle de silah üreticilerinin bu fona para yatırması gerekiyor.
Af alan herkes daha sonra mağdurlara tazminat ödemeli veya likidite sıkıntısı varsa sembolik bir tazminat ödemesi yapmalıdır. Bu, insan haklarını ihlal eden birinin afla “ucuz” kurtulacağı, mağdurların ise “boş” bırakacağı izlenimini ortadan kaldırabilir.
Haziran ayında İsviçre'nin Lucerne kentinde Ukrayna Barış KonferansıABACAPRESS/imago
Şu ana kadar Barış Komisyonu'nun merkezi olarak Cenevre veya Montpellier önerildi. Haziran 2024'te İsviçre'de Rusya tarafının davet edilmediği bir konferans düzenlenmesi ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Ukrayna'ya kara birlikleri gönderme teklifiyle birlikte, her iki şehrin de lokasyon olarak artık bir seçenek olma ihtimali yok. Barış görüşmelerini başlatmayı başaran ülke, yer önerme hakkına sahip olmalıdır.
Bir barış komisyonu kurarak hukuk filozofu Gustav Radbruch'un meşhur sözü: Arzu edilen şey, “daha iyi ceza hukuku değil, ceza hukukundan daha iyi olan şeydir”. Bu aynı zamanda adaletin mutlaka cezalandırma ile eşitlenemeyeceğini de göstermektedir.
Peki savaştan sonra adil olan nedir? Büyük anayasa ve uluslararası hukuk uzmanı Hans Kelsen bir öğrencinin sorusunu yanıtladı: “Sana adaletin ne olduğunu anlatamam sevgili genç dostum.”
Güney Afrika Hakikat Komisyonu Başkanı Desmond Tutu, sistemik adaletsizlikle mücadelede temel kaygının şöyle olduğunu belirtti: “misilleme veya cezalandırma değil, Ubuntu ruhuyla, kopuklukların iyileştirilmesi, dengesizliklerin dengelenmesi ve Bozulan ilişkilerin onarılması.” Bu aynı zamanda, eğer amaç uzun vadeli barış içinde bir arada yaşamayı sağlamaksa, askeri çatışmalardan sonra da belki daha da geçerli olacaktır.
Clivia von Dewitz bir yargıçtır ve doktorasını Nazi düşüncesi ve ceza hukuku üzerine yapmıştır (Bölüm 86, 86a ve 130 StGB), 1997 yılında Güney Afrika Hakikat Komisyonu'nda stajını tamamlamış ve apartheid geçmişiyle başa çıkma konusunda yayın yapmıştır. “Tazminat Yoluyla Adalet” adlı kitabı. Şubat 2024'te Westend Verlag tarafından “Güney Afrika hakikat komisyonu ve bunun Ukrayna ihtilafına aktarılabilirliği üzerine” yayınlandı.
Bu, açık kaynak girişimimizin bir parçası olarak gönderilen bir gönderidir. İle Açık kaynak Berlin yayınevi ilgilenen herkese bu fırsatı sunuyor İlgili içeriğe ve profesyonel kalite standartlarına sahip metinler sunmak. Seçilen katkılar yayınlandı ve onurlandırıldı.
Rusya'nın artan toprak kazanımlarıyla birlikte ateşkes ve barış müzakerelerine duyulan ihtiyaç her zamankinden daha acil.
Barış görüşmeleri başladıktan sonra, savaş bittikten sonra her iki tarafın işlediği insan hakları ihlallerine nasıl müdahale edilmesi gerektiği sorusunun yanıtlanması gerekiyor: Ulusal veya uluslararası mahkemelerde cezalandırmanın alternatifi bir tür hakikatin ortaya çıkarılması mı? Güney Afrika modeline dayalı komisyon Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu dikkate almak?
Açık kaynak
Bülten
Kayıt olduğunuz için teşekkürler.
E-postayla bir onay alacaksınız.
Barış müzakereleri başlangıçta toprak iddialarıyla ilgili olsa da, bir noktada çatışmanın sonunda her iki tarafın savaş sırasında işlediği insan hakları ihlalleriyle nasıl başa çıkılacağıyla da ilgili olmalıdır.
O kadar çok suç işlendi ki kapsamlı bir ceza beklenemez. Sistematik suçların kovuşturulmaması anlamına gelen genel afların uluslararası hukuk açısından kabul edilemez olması muhtemeldir.
1998: Güney Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela, TRC'nin nihai raporunu aldıktan sonra Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu (TRC) Başkanı Başpiskopos Desmond Tutu'yu tebrik etti.Anka Ajans Uluslararası/imago
Eski Güney Afrika anayasa yargıcı ve apartheid rejiminin zulmü altındaki Albie Sachs, Ukrayna ihtilafıyla ilgili gelecekteki barış sürecinde bir hakikat komisyonuna rol vermenin erken görünebileceğini belirtti.
Aynı zamanda, Güney Afrika hakikat komisyonunu düşünmenin, onunla uzlaşmaya yönelik bu tür yapıların farklı koşullar altında nasıl işlediğine dair önemli bilgiler sağladığını da açıkça belirtiyor. Zamanı geldiğinde, bu ön değerlendirmeler uzlaşmayı, gerçeği bulmayı ve faillerin sorumluluğunu üstlenmeyi amaçlayan bir barış sürecinin gerçekleşmesine yardımcı olabilir.
Güney Afrika Hakikat Komisyonu bir model olarak mı?
1990'larda Güney Afrika, ciddi insan hakları ihlallerinin faillerine tam itiraf karşılığında teklifte bulunmaya karar verdi (Tam açıklama) Suçun saikinin siyasi olması halinde kapsamlı cezai ve hukuki afların uygulanması. Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu Af Komitesi önündeki kamuya açık duruşmalarda suçlarını veya suça katılımlarını açıklamak zorunda kaldılar. Bu af, 1994 yılında Nelson Mandela'nın başkanlığına barışçıl bir geçişin bedeliydi.
Kapsamlı bir af ilk bakışta okuyucuya haksızlık gibi görünebilir. Dünya çapında mağdurların çıkarları üzerine yapılan araştırmaların ortaya çıkardığı şey pek bilinmiyor: Mağdurlar genellikle, faili cezalandırmaktan çok, olanlarla ilgili gerçeğin ortaya çıkarılmasına ve failin işlediği suç(lar)ın sorumluluğunu üstlendiğini görmeye daha fazla değer verir. Albie Sachs, Güney Afrika'da yeni anayasanın genel oy hakkıyla birlikte oluşturulup uygulanmasının mağdurlar için gerçek tazminat olduğuna bile inanıyor.
Haberlerde her akşam beş dakika Hakikat Komisyonu duruşmalarına ayrılıyordu. Hem mağdurlar hem de failler sadece komisyon önünde değil, tüm ulus önünde ifade verdi. Bu şekilde yeni bir tarihi gerçeğin yazılabileceği de söyleniyor.
Adolf Eichmann Kudüs'teki duruşması sırasındaEverett Koleksiyonu/imago
Benzer şekilde, 1961'de Kudüs'te gerçekleşen Eichmann davasının dünya çapında radyo ve televizyonlarda yayınlanmasının, özellikle tanık ifadelerinin, Holokost'la hesaplaşmaya önemli katkı sağladığı söyleniyor. Hatta İsrailli tarihçi Tom Segev, bu sürecin İsrailliler için tedavi edici bir etki yarattığını ve Nazi suçlarının kurumsallaşmış, kolektif bir şekilde işlenmesini mümkün kıldığını düşünüyor.
Apartheid rejiminin 1990'lı yıllara kadar yayınladığı birçok efsane, faillerin af duruşmalarında fiilen işledikleri suçların ayrıntılarını ortaya çıkarmalarının ardından, özellikle medya aracılığıyla düzeltildi. Koşulları karşılayan başvuru sahiplerinin çoğu, eylemleri nedeniyle af aldı. Ancak suçun genellikle siyasi bir nedeni yoktu: Hapishanede bulunan ve kaybedecek hiçbir şeyi olmayan birçok siyahi af için başvurdu. Ancak suçları apartheid rejimine karşı direniş eylemlerinin bir parçası olarak işlenmedi.
Ayrıca 21.297 mağdur, acı hikayelerini yazılı olarak, 2.000'den fazla mağdur ise sözlü ve kamuya açık olarak anlatabildi. Oldukça onurlu bir atmosferde, her kökenden mağdur, katlanmak zorunda kaldıkları ciddi insan hakları ihlallerini bildirdi. Yaşlı bir kadın, Şubat 1997'de Cradock'ta yapılan bir duruşmada, bugün burada, bu komisyon önünde ifade verebilecek olmanın, ona insan olarak onurunu geri kazandırdığını söyledi. Tüm kurbanlara bir yorgan verildi (“daha kısa”) duruşma öncesinde, sırasında ve sonrasında kendisine eşlik eden kişiler.
Hakikat Komisyonu, mağdur ve fail duruşmalarının yanı sıra basın, iş dünyası, ordu, kiliseler, sağlık hizmetleri, cezaevi sistemi ve siyasi partilerden temsilcileri de dinledi. Bu, bireysel insan hakları ihlallerinin meydana gelebileceği genel atmosfer konusunda bu kurumların kapsamlı sorumluluğunu ele alıyordu.
Bir barış komisyonu aracılığıyla barışı mı teşvik ediyorsunuz?
Savaşta ilk ölenin hakikat olduğu söylenir. Savaşın bitiminden sonra her iki tarafın da gerçekleştirdiği ciddi insan hakları ihlallerinin yani “renk körü”nün aydınlatılması ve gerçeğin ortaya çıkarılması daha da önem kazanmaktadır. Ukrayna, 2022 baharında Rus vatandaşlarına karşı ceza davaları açmaya başladı. Duruşma sırasında itirafta bulunan, yetkililerle işbirliği yapan, hatta bazıları teslim olan ve pişmanlıklarını dile getiren Rus askerlerine verilen yüksek cezalar özellikle sorunlu.
Ukrayna mahkemesinde bir Rus askeriOleksii Chumachenko/imago
Ukraynalı askerlere yönelik soruşturmalar başlangıçta yürütüldü ancak daha fazla sürdürülmedi. Belki de devam eden bir askeri çatışma sırasında kişinin kendi yurttaşlarına karşı mahkumiyetle sonuçlanan soruşturmalar başlatması çok fazla şey istemektir. Ancak olup bitenlerle gerçek anlamda yüzleşmenin önemli olduğuna inanan herkes, en geç çatışmanın sona ermesinden sonra, herhangi bir milletin lehine veya aleyhine olmayan kapsamlı bir hukuki yaklaşım doğrultusunda çalışmalıdır.
Bunun hakkını vermenin en iyi yolu bir hakikat komisyonu kurmaktır; bu durumda buna barış komisyonu denmesi daha doğru olur çünkü bu iki bağımsız devlet arasındaki bir çatışmayla ilgilidir. Komisyonun eşit sayıda Ukrayna ve Rus vatandaşından oluşması önemlidir. Komisyon ve komitelerin uluslararası uzmanlar tarafından yönetilmesi gerekiyor.
Komisyonun bireysel af çıkarma yeteneği özel bir öneme sahip olacaktır. Bunu yapabilmek için, af sağlanmasına ilişkin belirli koşulların önceden, ideal olarak barış görüşmeleri sırasında belirlenmesi gerekir. Böyle bir barış komisyonu esasen hukuki bir soruşturmanın öncesinde gerçekleşecektir. Af fırsatından yararlanamayan ve eylemlerinin sorumluluğunu üstlenmeyen kişilere daha sonra mahkeme tarafından sorumluluk verilmesi gerekmektedir. Güney Afrika örneği, af başvurularının ancak daha sonra kovuşturmayla ilgili ciddi bir korku olması durumunda yapıldığını göstermiştir.
Mağdurların çıkarlarına saygı
Mağdurlar, af duruşmalarından bağımsız olarak, psikologların eşliğinde ve gözetiminde hikayelerini kamuya açık ve onurlu bir şekilde anlatabilmelidir. Mağdurlar özel bir fondan tazminat almalıdır (halk fonu) almak. Savaştan özellikle yararlananların, özellikle de silah üreticilerinin bu fona para yatırması gerekiyor.
Af alan herkes daha sonra mağdurlara tazminat ödemeli veya likidite sıkıntısı varsa sembolik bir tazminat ödemesi yapmalıdır. Bu, insan haklarını ihlal eden birinin afla “ucuz” kurtulacağı, mağdurların ise “boş” bırakacağı izlenimini ortadan kaldırabilir.
Haziran ayında İsviçre'nin Lucerne kentinde Ukrayna Barış KonferansıABACAPRESS/imago
Şu ana kadar Barış Komisyonu'nun merkezi olarak Cenevre veya Montpellier önerildi. Haziran 2024'te İsviçre'de Rusya tarafının davet edilmediği bir konferans düzenlenmesi ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Ukrayna'ya kara birlikleri gönderme teklifiyle birlikte, her iki şehrin de lokasyon olarak artık bir seçenek olma ihtimali yok. Barış görüşmelerini başlatmayı başaran ülke, yer önerme hakkına sahip olmalıdır.
Bir barış komisyonu kurarak hukuk filozofu Gustav Radbruch'un meşhur sözü: Arzu edilen şey, “daha iyi ceza hukuku değil, ceza hukukundan daha iyi olan şeydir”. Bu aynı zamanda adaletin mutlaka cezalandırma ile eşitlenemeyeceğini de göstermektedir.
Peki savaştan sonra adil olan nedir? Büyük anayasa ve uluslararası hukuk uzmanı Hans Kelsen bir öğrencinin sorusunu yanıtladı: “Sana adaletin ne olduğunu anlatamam sevgili genç dostum.”
Güney Afrika Hakikat Komisyonu Başkanı Desmond Tutu, sistemik adaletsizlikle mücadelede temel kaygının şöyle olduğunu belirtti: “misilleme veya cezalandırma değil, Ubuntu ruhuyla, kopuklukların iyileştirilmesi, dengesizliklerin dengelenmesi ve Bozulan ilişkilerin onarılması.” Bu aynı zamanda, eğer amaç uzun vadeli barış içinde bir arada yaşamayı sağlamaksa, askeri çatışmalardan sonra da belki daha da geçerli olacaktır.
Clivia von Dewitz bir yargıçtır ve doktorasını Nazi düşüncesi ve ceza hukuku üzerine yapmıştır (Bölüm 86, 86a ve 130 StGB), 1997 yılında Güney Afrika Hakikat Komisyonu'nda stajını tamamlamış ve apartheid geçmişiyle başa çıkma konusunda yayın yapmıştır. “Tazminat Yoluyla Adalet” adlı kitabı. Şubat 2024'te Westend Verlag tarafından “Güney Afrika hakikat komisyonu ve bunun Ukrayna ihtilafına aktarılabilirliği üzerine” yayınlandı.
Bu, açık kaynak girişimimizin bir parçası olarak gönderilen bir gönderidir. İle Açık kaynak Berlin yayınevi ilgilenen herkese bu fırsatı sunuyor İlgili içeriğe ve profesyonel kalite standartlarına sahip metinler sunmak. Seçilen katkılar yayınlandı ve onurlandırıldı.